Rastgele iyilik yapmak; hiç düşünmeden tanıdığınız ya da tanımadığınız başka bir insanı mutlu edecek bir iyilik yapmak anlamındadır. İnsanlar yavaş yavaş hayatlarında bencilce olmayan hareketlerin eksikliğini hissettikçe bunun gibi terimler dünyada git gide popülerlik kazanıyor. Öyle görünüyor ki bencil olmayan hareketler yapmanın getirdiği iyi hislere doyamıyoruz ve bunun iyi bir nedeni var.
Bilimsel araştırmalar iyilik yapmanın hem fiziksel hem de duygusal birçok yararının olduğunu gösteriyor. Ve çocukların da fiziksel ve duygusal olarak sağlıklı, mutlu, bir o kadar da çok yönlü insanlar olarak büyüyebilmeleri için iyilik yapmanın getirdiği bu güzel duygulara ihtiyaçları var.
Nörobilim, duygusal öğrenme ve pozitif psikoloji alanlarında uzmanlara göre; çocuklarda beyni değiştirmenin en kolay yolu iyiliği tecrübe etmektir. Çocuklar ve gençler iyilik yapmayı sadece üzerinde konuşarak ve düşünerek öğrenmemeliler. İyilik en iyi onu tecrübe ederek, hissederek öğreniliyor ve çocuklar bu gördükleri iyilikleri kendileri tekrarlayabiliyorlar. Gözden kaçırmayalım ki iyilik öğrencilerin hissettikleri bir duygu, empati ise başkalarıyla paylaşabilecekleri bir güç.
Çocuklarımıza İyiliği Öğretmek İçin Birkaç Önemli Neden
Mutlu Çocuklar
Bilimsel araştırmalara göre iyilik yaptığımızda hissettiğimiz güzel duygular; beynimizin keyif, sosyal ilişkiler ve güven bölümlerini harekete geçiren endorfin hormonları tarafından üretiliyor. Aynı zamanda bu neşeli duyguların bulaşıcı olduğu ve hem iyilik yapan hem de iyilik gören insanda daha fazla iyilik yapma hissi uyandırdığı da kanıtlanmış bir gerçek.
Öğrencilerin Birbirini Kabullenme Oranının Artması
Konu üzerinde yapılan araştırmalara göre iyilik yapmak başka insanlarla anlamlı bağlar kurma yeteneğimizi geliştiriyor. Araştırmalar gösteriyor ki nazik ve mutlu çocuklar, yaşıtları arasında çok daha fazla kabul görüyor çünkü herkes tarafından seviliyorlar.
Daha İyi Sağlık ve Daha Az Stres
İyilik yapmanın, birçok fiziksel ve zihinsel yararı olan ve insanın mutluluk seviyesini yükseltip stres seviyesinin düşmesine sebep olan oxtytocin hormonunun salgılanmasına sebep olduğu birçok araştırma tarafından belgelenmiş durumda. Yakın zamanda ise iyilik yapmanın kalbi yüksek tansiyondan koruyarak ve şişkinkinlikleri azaltarak kardiyovasküler sistemin korunmasında, böylece yaşlanma sürecinin yavaşlamasında önemli bir rol oynadığı da ortaya çıktı.
Aitlik Duygusunun Artması ve Özgüvenin Gelişmesi
Araştırmalara göre insanlar bir iyilik yaptıklarında iyilik sarhoşluğu denilebilecek bir his yaşıyorlar. İyilik yaptığımızda beynimiz endorfin hormonu salgılıyor ve bu endorfin hormonu da bizim kendimizi iyi hissetmemizi sağlıyor, enerjimizi arttırıyor ve bununla birlikte kendimize verdiğimiz değerin de artmasına neden oluyor.
Minnettarlık Duygusunun Artması
Çocuklar kendilerinden daha talihsiz durumda olan insanlara yardım edebilecekleri projelerin bir parçası oldukları zaman bu onların dünyayı geniş bir bakış açısıyla algılamalarını ve kendi hayatlarındaki iyi şeylerin değerini fark etmelerini sağlar.
Konsantrasyonun ve Derslerden Alınan İyi Sonuçların Artması
İyilik yapmak vücuttaki serotonin hormonunu arttırır. Bu hormon öğrenme, hafıza, uyku, sağlık, sindirim ve ruh hali gibi konularda çok önemli bir rol oynar. Bu nedenle iyilik yapmaları çocukların kendilerini iyi hissetmelerinde çok önemli bir faktördür. Hayata karşı pozitif bir bakış açısına sahip olmak da çocukların dikkat eşiklerinin ve yaratıcı düşünmelerinin artmasına sebep olarak okulda daha iyi sonuçlar almalarına yol açar.
Zorbalığın Azalması
Çocukların birbirlerine kötü davranmaları, sözlü ya da fiziksel şiddet uygulamaları günümüz okullarında çok sıkça karşılaşılan bir problem. Zorbalık karşıtı geleneksel birçok program çocuklardaki olumsuz hareketlere odaklanma yöntemini kullanır ve bu yöntem genellikle hiçbir etki göstermez. Öğrencilere iyilik ve şefkat öğretmek sadece okullarda sıcak ve kapsayıcı ortamlar yaratan olumlu davranışlara sebep olmakla kalmaz, çocukların kendilerini bir yere ait hissetmelerine de yardımcı olur.
Çocuklarda Depresyonun Azalması
Daha önce de bahsettiğimiz gibi iyilik yapmak insanın ruh halinin iyileşmesinde oldukça etkili olan serotonin hormonunun salgılanmasını sağlar. Bu serotonin hormonu artışı hem iyiliği yapanda, hem kendisine iyilik yapanda hem de bu iyiliğe tanık olan insanlarda olur. Yani iyilik yapmak harikulade bir doğal anti-depresandır.
Rutgers Üniversitesi Psikoloji Bölümü hocası Maurice Elias'a kulak verelim: “Bir vatandaş, dede, baba ve profesyonel olarak okulların görevlerinin içinde çocuklara iyilik yapmayı öğretmenin de olması gerektiği benim için çok açık. Eğer çocuklarımıza bunu öğretmezsek topluluklar, aileler, okullar ve sınıflar kabalığın kol gezdiği ve kalıcı öğrenmenin olmasının mümkün olmadığı yerlere dönüşeceklerdir. İyilik yapmayı çocuklarımıza öğretmeye hazır olmalıyız çünkü bunu öğrenmeye eğer genç yaşlarında başlamazlarsa geri dönüşü çok zor olur. İyilik gelecekte yaşanabilecek sıkıntılar, yoksulluk ve kurbanlaştırmanın altında ezilip kalabilir. Ama iyiliği çocuklarımıza öğretmeye giden bu yolda bütün bu zahmetler değerlidir. Öyle ki iyiliğin ve iyilik yapmanın sonuçları hem insanın büyümesini hem de ruhunu temizlemesini sağlar. İyilik yapmak kesinlikle öğretilebilirdir ve gelişmiş insan hayatının en önemli belirleyici ögelerinden biridir. Her okulda, mahallede, ailede ve toplumda iyilik için mutlaka yer vardır.”
Modern eğitim sisteminin çocuklara sadece akademik bilgiler değil başka şeyler de katmasının gerekliliği hepimizin malumudur. Çocukların mutlu, kendine güveni olan, iyi yetişmiş bireylere dönüşebilmeleri için aldıkları akademik eğitim kadar onların duygularını da göz önünde bulundurmak ve onları iyi birer insan olmaları için yetiştirmek de önemlidir.
