Disiplin Ceza Demek Değildir..!

Çocukların disipline edilmesinin belli başlı kuralları bulunmaktadır. Her ebeveyn çocuğunu küçük yaşlardan itibaren disipline etmek ister, fakat bunu yaparken belli sınırları görmezden gelebilmektedir. Bu ince sınır çocuklarımızın özgüven gelişimine yararlı katkılar sağlayabileceği gibi olumsuz sonuçlar da doğurabilmektedir. Fakat bu disiplinin olması gerektiğinin inkarı asla olamaz.

Disiplin konusunda okul dönemlerinde çocuklar biraz daha kontrol altında bulunmaktadır. Özel okul veya kolejlerde sınıf öğretmenlerinin yanı sıra rehberlik departmanları öğrencilerin uyması gereken kuralları öğrencilerin gelişimlerine zarar vermeden yerleştirmekteler ve çocuklar doğal süreçleri içerisinde kuralları benimseyerek, kurallara uymaktadırlar. Fakat özellikle tatil döneminde öğrencilerin evde oldukları zaman dilimleri birçok ebeveyn için sıkıntılı geçmektedir.

Çünkü çocuklar ebeveynlerinin sınırlarını test etmeyi severler. Sizin sevmediğiniz bir hareketi dahi çoğunlukla siz istemediğiniz için yaparlar. Bunu bir oyun olarak yaptıkları gibi isteklerine ulaşmak konusunda bir baskı unsuru olarak da kullanabilmektedirler. Peki ebeveynler disiplin konusunda nelere dikkat etmelidirler? Özellikle çocukların özgüvenlerine zarar vermeden disiplin kuralları oluşturmak çocukların gelişimleri için önemli bir adımdır.

Kolejiniseç Kolej Tercih Platformu ekibi olarak çocuklarımızı disipline ederken kullanabileceğiniz bazı pratik uygulamaları sizler için derledik.

Ödüllendirme Seçeneği
Hemen hemen her ebeveynin uyguladığı ödüllendirme seçeneği dozunda ve gerektiğinde kullanılmadığında çocukları disiplin etmekten uzaklaşıp, kontrol edilemez davranışlar sergilemelerine neden olabilmektedir. Fakat ödül-ceza kıstasında ise ebeveynler genellikle ceza kısmına odaklanarak çocukların gerçekleştirdikleri iyi davranışları pas geçmektedirler. Psikologların özellikle vurguladıkları bu nokta disiplin kurallarının ilk adımını oluşturmaktadır.

Ödül-ceza seçeneğinde her zaman madalyonun iki yüzü olduğu unutulmamalıdır. Çünkü çocukların zihinlerinde olumsuz anlar daha fazla yer edinmektedir. Ödül sistemi ile çocukların davranışlarını daha iyiye ve olumluya yöneltmek ise görece daha kolay ve pratik sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Davranış-ödül oranının ise ebeveynler tarafından doğru ayarlanması ve çocukların beklenmedik önemli bazı davranışları sergilemeleri durumunda ödülün de o boyutta önemli ve büyük olması ödül sisteminin işlerliğini arttıracaktır.

Kurallar Açık ve Net Olmalı
Her çocuk özeldir. Ebeveynlerin çocuklarından beklentileri ise normal olarak farklılıklar gösterecektir. Çocukların birbirileri ile kıyaslanmaması gerektiği psikolog ve pedagoglar tarafından üstünde önemle durulan bir konudur. Her veli çocuğu için en iyisini istemektedir bu yüzden çocuklarını özel okullara kaydettirmekteler. Peki çocuklarımıza sunduğumuz şartlar karşılığında onlardan beklentilerimizi açıkça anlatıyor muyuz?
Birçok ebeveyn bu konuda yanılmaktalar. Psikologların özellikle vurguladıkları hangi sistem uygulanırsa uygulansın çocukların ne yapmaları gerektiği ve hangi davranışı sergilediklerinde sonuçlarının ne olacağını bilmeleri ve kendilerini bu açık kurallara alıştırmaları gerekmektedir.

Kurallar Dışına Çıkmak İstekleri Zaman Görmezden Gelin
Çocuklar her zaman farklı isteklerle karşınıza gelebilirler. Çoğunlukla  arkadaşlarında gördükleri herhangi bir şeyi istemek için karşınıza çıkmaktadırlar. Anne veya baba arasında isteğini kabul ettirebileceği hangisi ise çocuk isteğini ona söyler ve baskı yapacağı noktayı çok iyi bilir. Böyle durumlarda anne ve baba arasında ortak bir söylem ve duruş olması en önemli noktadır. Bir kez bu yolu fark eden çocuk her defasında bu şekilde ilerleyecektir.

Böyle durumlarda çocuğunuzla konuşmanız ve daha önceki konuşmalarınızı hatırlatmanız gerekmektedir. “Daha önce bunu konuşmuştuk”, “bu konu ile ilgili senin yapman gerekenleri yaptıktan sonra bu isteğini yaparım” gibi geçmişe yönelik sözlerle koyulan kurallar hatırlatılmalı ve tutarlılık sağlanmalıdır. Bir defadan bir şey olmaz diye düşünmeyin. Bir defa bozulan kural bir daha uygulanmayacaktır. 

Sorunlarıyla Kendileri Yüzleşsin
Bir çok anneye duygusuzca gelebilecek bu durum aslında çocukların gelişimi açısından son derece önemli bir konudur. Çocukların kimi davranışları sergilediklerinde sonuçlarının ne olacağı ile biran önce karşı karşıya gelmeleri gerekmektedir. Sorumluluk ve yetki paylaşımını öğrenmeleri ve kendi kararlarını kendileri almaları onları sosyal hayata adım attıracak ve geliştirecek önemli bir yetidir.
Kararını almadan önce, ikna için değil fakat göremeyeceği noktaları ona hatırlatmak için, bir anne veya baba olarak değil aynı tecrübeyi yaşamış bir büyük olarak konuşmak çocuklarınıza en iyi desteği sağlayacaktır. Böyle bir adım hem koyduğunuz kurallar açısından hem de özgüvenli gelişimin anahtarı olarak sizlere yardımcı olacaktır.

Kurallar Hakkında Tutarlı Olun
Çoğu zaman ebeveynler çocuklarının kurallar arasında zorlandığını görüp kuralları esnetmek isteyebilirler. Böyle durumlarda koyulan kurallara katı bir bağlılık, ilerleyen zamanlarda doğru adımların atıldığını gösterecektir. Kural koyarken gerekli kolaylıklar elbette sağlanmalıdır. Fakat sonradan gerçekleştirilecek böyle bir esneklik çocukların kurallara karşı olan tutum ve inançlarını sekteye uğratacaktır. Ebeveynlerin kurallardan yana tavır almaları ve koyulan kurallarda ısrarlı olmaları ve kuralların neden konulduğunu iyi belirlemeleri çocukların gelişimleri için önemli adımlar atılmasına neden olacaktır. Bazı kurallar belli yaşlardan sonra esnetilmeye başlanabilir. Bu ince çizgiyi çocuklarımıza önemle anlatmalıyız.

Unutmamak gerekir ki çocuklar kurallarla ebeveynlerinin kendilerinden neleri beklediklerini bilmelidirler. Kendisinden ne beklenildiğini bilmeyen çocukların kuralların ne olduğunu bilmemeleri ve unutmaları normaldir.

İyi Bir Rol Model Olun
Çocuklarınız tarafından sürekli izleniyorsunuz. Bu durum hoşunuza gidebilir veya gitmez fakat ebeveynler çocukların ilk rol modelleridir. Bu yüzden kişisel davranışlarınız sözlerinizden daha fazla etkili olmakta ve taklit edilmektedir. Taklit özellikle çocukların öğrenme metotlarının başında gelmektedir. Çocuğunuzun gerçekten dürüst olmasını istiyorsanız sizin de davranışlarınızda o dürüstlüğü göstermeniz gerekmektedir.

Ebeveyn olmak dünyanın en zor işlerinin başında gelmektedir. Birçok psikolog bunun hakkını vermekte fakat eklemektedir; “geleceği yetiştirmek, geleceğe yön vermek kolay bir uğraş olamaz.” Disiplinli bir çocuk yetiştirmek bu denli önemli bir gerçekliği içinde barındırır. Kolejlerin ve özel okulların özellikle psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümlerinin eğitim öğretim yılı içerisinde bu kuralları çocuklara öğretmeleri ve kuralları alışkanlıklar haline getirmeleri oldukça kolaylaşmaktadır. İyi bir gelecek için öğretmenler kadar ebeveynler de eğitime müdahil olmalı, sistemin içerisinde yer almalıdırlar.

Kolejiniseç Kolej Tercih Platformu olarak öğrencilerimize ve velilerimize başarılı bir eğitim öğretim yılı dileriz.