Öğrencilerin hevesli bir şekilde öğrenimini sağlama amaçlı motive, matematik öğretiminde en önemli unsurlardan biridir. Alanında etkili öğretmenler, derste aktif olan öğrenciler kadar derse ilgisi az olan öğrencilere de odaklanmalıdırlar. Bu yazımızda ortaokul öğrencilerinin matematik dersine olan ilgisini artıracak olan iç ve dış etkenli motivasyona dayanarak hazırlanmış farklı yöntemlerden bahsedeceğiz.
İç ve Dış Kaynaklı Motivasyon
Dış kaynaklı motivasyon, öğrenen kimsenin kontrolü dışında gerçekleşen bir ödülle oluşan motivasyondur. Dış kaynaklı motivasyona, iş hayatında iyi performansa karşılık verilen sembolik ekonomik ödüller veya övgü dolu sözler örnek verilebilir.
Bununla birlikte, birçok öğrenci bir konuyu yada kavramı anlamak, diğer öğrencileri geçmek, toplumda iz bırakmak gibi içsel arzu ve hedefler beslemektedir. Son amaç olarak burada önemli olan iç ve dış kaynaklı motivasyonların her ikisini de desteklemektir.
Zihinde yer alan bu temel kavramlarla, genişletilebilir, detaylandırılabilir ve öğretmenin kişiliğine adapte olabilir, her şeyden önce öğrencinin beceri düzeyini ve eğitim ortamını uygun hale getiren bazı özel yöntemler vardır.
Stratejiler, ilerlemek istediğimiz yolun en önemli parçalarıdır. Örnekler ise sadece yöntemleri anlamanıza yardımcı olacaktır.
STRATEJİLER
Öğrencinin bilmediği noktaya dikkat çekmek
Bu motivasyon tekniği, öğrencilerin kendi bilgilerindeki eksikliğin farkına varmalarını ve öğrencilerin konuya olan isteklerini artırmayı amaçlar. Örneğin; aynı konu üzerindeki bilinen ve bilinmeyen bilgilerin yer aldığı birtakım basit alıştırmalar hazırlayıp sınıfa uygulayabilirsiniz. Bunu ne kadar çarpıcı bir şekilde yaparsanız o kadar etkili bir motivasyon oluşturursunuz.
Düzenli olarak başarı göstermek
Bir önceki ile yakından ilgili olan bu teknik öğrencilerin kavramların değerlerini mantıksal bir sırayla arttırmasıdır. Bu metodun bir öncekinden farkı öğrencilerin kendi bilgileriyle bitirmeye değil ilerlemeye arzulu olmasına dayalı bir yöntem olmasıdır. Sıralı yönteme bir örnek, özel dörtgenlerin bir noktadan diğerine nasıl yol aldığının görülmesidir.
Model keşfetmek
Öğrencilerin model olarak rol alacakları bir durum yaratmak ki bu durum son derece motive edici olabilir. Bu teknikle öğrenciler yeni bir fikir keşfetmenin ve ona sahip çıkmanın hazzını yaşarlar.
Bir örnek olarak, 1’den 100’e kadar olan ardışık sayıların toplamını bulmayı ele alalım. Sayıları sırayla teker teker toplamak yerine öğrencilerin sayıyı ilk ve son sayıyı toplayarak toplamı 101 olacak şekilde (1+100), (2+99), … şeklinde toplamaları ve ardından 50×101= 5050 olacak şekilde hepsini toplamak daha hızlı ve pratik bir yöntem olacaktır.
Rekabet ortamı oluşturmak
Öğrenciler rekabet ortamında oldukça hevesli bir şekilde hareket etmektedirler. Bu yüzden öğrencileri yarıştırarak öğretmek çok daha verimli bir yöntem olacaktır. Yalnız bu noktada yarışma düzenlenirken konu seçimine dikkat edilmelidir. Yarışmanın konusu ve türü derse yönelik ve öğrencilerin yeteneklerine hitap edebilir nitelikte olmalıdır.
“Gee-Whiz” Matematiksel sonucuyla sınıfı ikna etmek
Olasılıkta temel düşünceyi vermek için küçük gruplar belirlemek yerine beklenmedik yüksek sonuçlar veren ünlü “doğum tarihi problemleri” hakkında yapılan sınıf tartışmaları çok daha etkili bir motivasyon kaynağı olmaktadır. Bu oldukça şaşırtıcı hatta beklenmedik, inanılmaz sonuçlar, sınıfı da hayrete düşürecek ve motivasyonunu yükseltecektir.
Bir konunun hayata uygulanabilir faydalı kısımlarını vurgulamak
Ders başlangıcında işlenecek derse özgü pratik yönleri belirtmek. Mesela, Geometri dersinde öğrenciye yarım dairenin küçük bir parçası olan ve öğrencinin de gerekli bilgilere sahip olduğu bir yüzeyin yarıçapının sorulması gibi. Bunu sıradan bir top üzerinde de
gösterebilirsiniz. Bu tarz uygulama ve problemler kısa olmalı ve öğrenciyi yıldırmayacak zorluk seviyesinde olmalıdır.
Matematik dersini eğlenceli hale getirmek
Bu yöntem matematik dersini öğretmede puzzle, çeşitli paradokslar ve birtakım olanakları içermektedir. Öğrencilerin motivasyon bakımından kazanç hedeflediğimiz bu aletler(zeka oyunları) kısa ve basit olmalıdır. Bu tekniğin etkili bir şekilde uygulanması sayesinde öğrenciler öğrenmeleri gereken konuları fazla çaba sarf etmelerine gerek kalmadan iyi bir şekilde kavrayacaklardır.
Konu ile ilgili bir hikaye anlatmak
Derste islenen konu ile ilgili tarihsel bir olay veya uydurma bir öyküden bahsetmek, yapımında matematiksel birçok kuraldan faydalanılan tarihsel bir köprünün anlatımı gibi.
Bu yöntem öğrencilerin derse olan ilgi ve alakalarını artıracaktır. Öğretmenler öyküyü hızlı anlatmamalı sınıfın düşünüp üzerine kafa yorabileceği şekilde aktarmalıdır. Acele şekilde anlatılan öykü öğrencilerin motivasyonunu artırmak yerine olumsuz etkide bulunur.
Öğrencilere Matematiğin ilginç yönlerinden bahsetmek
Öğrencileri motive ile ilgili en etkili tekniklerden biri de öğrencilerden Matematikteki ilginç paradokslar ( Fibonacci serisi, Altın oran ve mükemmel sayı vb.) veya denklemlerden herhangi birisinin doğrulanmasının istenmesidir. Tabi ki, öğrenciler bu konuda ilgili ve meraklı olmalıdırlar. Matematik öğretmenleri, öğrencilerin mevcut temel davranışlarını anlamalıdırlar.
Öğretmenler, bu sayede öğrencilerin öğrenmek için göstermiş oldukları çabayı artırmak ve öğrenmeyi daha etkili hale getirmek için yukarıda bahsedilen yöntemleri kullanabilirler.
Öğrencilerin motivasyonlarının ve ilgilerinin iyi yönde kullanımı yapay matematik problemlerinin ve durumlarının da gelişmesini sağlayacaktır. Fakat eğer bir konuda gerçek ilgi oluşturmak amacıyla bu tarz teknikler uygulanırsa, teknikler son derece adil ve arzu edilir birer yöntem oldukları fark edilecektir.
