Akıllı Bir Çocuk Yetiştirmek İçin İpuçları

Akıllı bir çocuk yetiştirmek onun potansiyelini geliştirmeyle doğrudan ilgilidir ve onu tümüyle (ya da olabildiği kadarıyla) olgun hale getirir.

Zekâ yaşla birlikte otomatik olarak büyümemektedir. Deneyimler ve beynin yaptığı egzersizler sayesinde gelişir. Görme, duyma, dokunma, tatma ve koklama beynin hücre bağlantılarını uyarır (sinapslar) ve trilyonlarca daha sinaps yaratır. Bu bağlar ne kadar karmaşık olursa, çocuğunuz o kadar akıllı olur. Çocuğunuza erken yaşlarda destekler ve çok çeşitli deneyimler kazandırırsanız beyin gelişimini hızlandırabilirsiniz. 

Ayrıca, bebeğinizle bağ kurduğunuzda, ona beyin bağlantıları kazandıran sevgi ve güven sağlıyorsunuz.

Çocuklarda beyin büyümesi dinamiktir. Hemen durmaz. Ya gelişiyor ya da dejenere oluyordur. Bir çocuğun yetenekleri kullanıldığında, beyin büyümesi ilerlemektedir. Kullanılmadığı zamansa, sinirsel bağlantılar kaybolur ve beyin büyümesi geriler. Bu bakımdan, 'uyarılmamış' yetenekli bir çocuğun kaybedeceği şeyler çok daha fazladır.

İşte çocuğunuzun entelektüel potansiyelini en üst düzeye çıkarmasına yardımcı olacak bazı ipuçları:

> Araştırmalar, küçük yaşta okumaya başlayan çocukların okumaya hayat boyu ilgi duyduğunu ve yetişkinlikte başarılı olma olasılığının daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Araştırmalar, 0-3 yaşlarında çocuklarda okumanın, gelişim dönemlerinde çok önemli potansiyellerini fark etmelerine yardımcı olduğunu gösteriyor.

> Çocuğunuz için çaba harcayın, onu doğuştan gelen yetenekleri ile bırakmayın. Becerilerinden dolayı övülen çocuklar kolay görevler üstlenirler ve zeki olma imajını tehlikeye atabilecek zorluklardan kaçınırlar.

Çocuğunuz kendine meydan okumalı ve böylelikle her an başarısızlıkla karşılaşmalıdır. Başarısızlığı yaşamamak, hedefini yeterince yüksek ayarlamadığı anlamına gelir; buna değer bir şey elde etmek mümkün olmayacaktır.

> Sadece bir okul eğitimini kabullenmeyin, tüm aileniz olarak çocuğunuzun üstüne eğilin.

> Ebeveyn katılımı, çocuğunuzun okul başarısı için önemli bir faktördür.

> İdeal olarak, babalar çocuk yetiştirmede aktif olarak yer almalıdır. Concordia Üniversitesi'nden 2011 yılında yapılan ve Behavior Science Dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, pozitif ebeveynlik becerileri kullanan babaların çocukları daha az davranış sorunları yaşıyor ve zekâ testlerinde daha başarılı oluyorlardı.

> Hayatta başarılı olacak kişilerin öngörülmesinde benlik disiplini ve irade, IQ'dan daha önemlidir. Ayrıca, zekâ her şey değildir. Ahlaka ve empati kuramına sahip olmayan zeka, felaket bir geleceğe neden olabilir.

> Bir çocuk oynarken yalnızca eğlenmekle kalmaz, beynini de geliştirir. Çocuğunuzun hayal gücünü geliştiren ya da çeşitli yetenekler öğreten oyuncakları seçin.

> Müzik dersleri almak veya müzik aleti çalmak, çocuğunuzun aklını daha keskin hale getirebilir ve yetişkinlikte müzik öğrenmeye devam etmese bile, hayatında çocuğunuzun beynine fayda sağlayabilir.

> Çocuğunuzun TV izlemesini, önemli yaşam becerileri geliştirme yeteneğini etkilediği için sınırlayın. 2 yaşın altında olan bir çocuğun TV zamanına sahip olmaması gerekir.

> Matematik ustalığı çok önemli bir yetenektir. Ne yazık ki, bazı ebeveynler çocuklarına “matematik zor bir derstir” diyerek eğilim kazandırıyorlar. Çocuğunuzu bilinçsizce etkilemekten kaçının; matematikten korkmamalıdırlar. Bunun yerine, çocuğunuzu matematiğin eğlenceli olduğunu düşünmesi için eğitin.

> Bazen çocuğunuza inanmak, önemli bir fark yaratır.

> Çocuğunuzu fazla strese maruz bırakmayın. Stres hormonları beyni etkiler ve aslında bellek ve duygu için önemli olan kısmı küçültür.

> Çocuğunuza bağırmayın. ''Sözlerle vurmak” bir çocuğun gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Harvard Tıp Fakültesi'nden yapılan bir araştırma, ebeveyn sözlü tacizinin çocukların beyninde yaralanmalara, muhtemel depresyona, endişeye ve dil işlemesindeki sorunlara neden olabileceğini öne sürüyor.

> Çocuğunuzu kötü muameleye maruz bırakmayın. Çocukların kötü muamele edilmesi beyinlerinde uzun süreli olumsuz etkilere neden olabilir. Çocuklukta taciz edilen ya da ihmal edilen gençlerin beyninin bazı bölgelerinde kötü muamele görmemiş olanlardan daha az beyin hücresine sahip olabilirler.

> Çocuğunuzu iki dilli olarak yetiştirmek bilişsel yeteneğini artırabilir. 1962'de Montreal'deki McGill Üniversitesi'ndeki Elizabeth Peal ve Wallace Lambert tarafından yapılan bir araştırma, iki dilli kişilerin 15 sözlü ve yazılı testte daha iyi performans gösterdiğini ortaya koymuştur.

Daha yeni çalışmalar, iki dilli deneyimin çocukların hayatları boyunca diğer yeni dilleri kazanmalarına yardımcı olduğunu gösteriyor.

> Çocuğunuzun bir akıllı telefon veya tablet kullanmasına izin verirseniz, eğitici uygulamalar kullanarak onunla oynayın ve onunla etkileşimde bulunun. Çok fazla etkileşimli medyayı kendi başına oynamak, anlayışlarının gelişimi, kendisini tanımanın yollarını ve ilişkilerle bağlantı kurmasını etkileyebilir.

> Eğer sigara içiyorsanız, çocuğunuzun etrafında sigara içmeyin. Pasif içici olan çocuklar zihinsel problemlerle uğraşmaya daha yatkındır.

> İngiliz araştırmacılar, çocukların yağlı, şekerli ve işlenmiş gıdalar ile beslemesinin IQ'sunu düşürebileceğini; vitamin ve besin öğeleri bakımından zengin bir diyetin de bunu artırabileceğini söylüyor.